Bedensel ve Ruhsal Arınma Geleneği

Buhar banyosunun faydaları yıllar öncesinden biliniyordu. Bugün, buhar banyoları cildi ve bedeni temizlemek (arındırma) ve toksinden arındırmak, kan dolaşımını arttırmak, immun sistemi uyarmak ve komple bir fiziksel ve mental zindeliği desteklemek için gerekli bir metod olarak düşünülmüştür. Buhar banyoları kişiyi gevşetir ve stresi azaltır. Kas ağrıları ya da artritle görülen sıkıntılar, sıcağın kasları gevşetmesi, ağrı ve inflamasyonu azaltmasıyla rahatlama meydana gelir. Astım ve alerjik sıkıntısı olan kişiler, sıcağın akciğerlerin hava yolunu genişletmesi ile nefes alış verişi kolaylaşır. Sıcak, yaygın soğuk algınlığını tedavi etmez fakat tıkanıklığı azaltır ve hızlı toparlanmaya yardımcı olur. Buhar banyoları, deri kan akımını arttırdığı ve terlemeyi oluşturduğu için cildinize iyi gelir. Yetişkin bir kişi hamamda, ortalama bir saatte yaklaşık 1 lt ter ya da su kaybeder. İyi bir terleme gözeneklerden kir ve yüzeydeki ölü deri tabakasını çıkarır ve cilde sağlıklı bir parlaklık kazandırır.. Akut sıvı kaybı, toplam beden suyu ağırlığında bir azalmaya neden olur, fakat bu geçici bir durum olduğu için tekrar sıvı alımıyla birlikte çabucak tam miktarını geri alacaktır. Sıcak, bir çok kültürde iyileştirmek için uzun süre kullanılan bir terapi ajanıdır. Bedenimizin tüm fonksiyonları kimyasal reaksiyonlara bağlıdır ve kimyasal reaksiyonlar sıcaktan direk etkilenirler. Bu durum, dokularımız ve sağlımız üzerinde bir etki oluşturmaktan ileri gelir.

Türk Hamamı’ nın, sağlık açısından aşağıdaki durumlara iyi geldiği bilinmektedir.  

• - Solunum yollarına bağlı soğuk alğınına ve astıma iyi geldiği
• - Cildin genç ve taze kalmasını sağladığı bilinmektedir
• - Terleme sırasında buhar etkili bir biçimde toksinleri derinin yüzeyinden temizler.
• - Buhar uygulaması vaskuler akımı iyileştirir, hücresel seviyede oksijenlenmeyi arttırır.
• - Buhar banyoları bedeni yağ-depo toksinlerden arındırmak için çok etkili.
• - Kan dolaşımını arttırır.
• - Bedenin metabolik aktivitesini.
• - Cildin genç ve taze kalmasını sağlar. 
• - Kas gerginliklerini ve ağrılarını giderir ve kısıtlı eklemleri acar
• - İmmun sistemi destekler 
• - Lenf sistemi temizliğini artırır.
• - Stresi hafifletir, gevşetir ve dinlendirir
• - Sığuk, astım ya da alerjik durumlardan dolayı oluşan sinus tılanıklınlarını azaltır.
• - Buhar sıcağı son zamanlarda kanser ve enfeksiyon hastalıklarına karşı kullanılan terapilerden birisi buhar sıcağı ve buhar banyolarıdır.

HAMAMDA TERAPİ UYGULAMALARI

Hamam ve buhar banyoları gibi, nemli sıcak yöntemler, görünen bir terapik etkiye sahip ve kültürden kültüre yüzyıllarca kulanılarak test edilmiş ve kanıtlanmıştır. Belki de en ilginç olan örnek, modern teknolojinin eski terapiyle karşılaşmasıdır, yani modern tedavilerde de birçok hastalığın tedavisinde sıcak uygulamalar ve buhar kullanılmaktadır. Ancak, bir hamamın sadece buhar banyosu özelliklerine sahip olması değil, daha ötesi, içerisinde birçok geleneksel ve yeni uygulamaları barındırma özelliğine sahip olması onu ölümsüz kılmaktadır. Geçmişten günümüze kadar hamamlarda yıkanma, arınma, güzellik ve dinç kalma gibi genel sağlığı koruma amacının yanında bazı rahatsızlıklardan kurtulmak için de hamam uygulamalarından yararlanılmaktadır. Hamam uygulamaları içerisinde, hamamı en çok önemli kılan ve geleneksel olan “tüylerin temizliğ” “kese” ve “köpük masajı”dır. Bunun yanında, kil, yosun gibi çamur uygulamaları olduğu gibi, bitkisel kaynaklı uygulamalar (ezme, toz, bal vb.) da bulunmaktadır. Kısacası, hamamlar sadece keselenme ve yıkanma amacının daha ötesinde, bedensel ve ruhsal arınma ile bütünsel terapi, masaj aracılığıyla tedavi ve bedensel güzellik için vücut balımlarının yapıldığı sağlık, sosyal ve kültürel merkezlerdir.

Hamama Girmeden Önce!

Hamama girmeden önce bütün takılar (altın,mücevher) ve gözlüklerin çıkarılması gerekir. Metal, sıcakta ısınır ve ısınan metal kapiler damarları etkiler ayrıca deri de kızarıklık ve iritasyona neden olabilir. Kontakt lensler göz iritasyonuna neden olabileceği için hamama girmeden önce çıkarılmalıdır.

Tok mideyle hamama girmek sağlık açısından sakıncalı olduğu için, hamamdan önce yeme ve içmeyi kesmek gerekir. Hamamdan önce yenen yemek dolaşım sistemi üzerinde bir gerginlik oluşturur. Egzersizden önce olduğu gibi, iyi bir öğün yenmişse eğer hamama girmeden önce bir yada iki saat geçmesi için bekleyin. Bunun yanında, boş bir mideyle de hamam ve banyo yapmak doğru değil. Hamam, bir egzersiz gibi enerjinizi kullanır, sıvı ve mineral kaybına neden olur ve bazı insanlar bitkin duruma düştükleri zaman mide bulantısı yada baygınlık geçirebilirler. Bundan dolayı vücudunuzun belirtilerini göz önüne alarak düşük sıcaklıkta ve kısa süreli hamam yapmaya özen gösterin. Ayrıca, eğer fiziksel olarak kendinizi bitkin hissediyorsanız hamama girmekten kaçının. Hamam ve sıcak alkol için uygun değil. Alkollü hamama girmek tehlikelidir.

 Öğr.Gör.Nihat AYÇEMAN, M.Sc.
Akdeniz Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor YO